Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, NTV televizyonunda katıldığı programda gündeme ilişkin soruları yanıtladı.
Türkiye'nin S-400 hava savunma sistemleri satın almasına ABD'nin itirazı sorulan Çavuşoğlu, ABD Kongresi üyelerine Türkiye'nin S-400'ü neden almak istediğini anlattıklarını söyledi. Senatörlerin, "Biz böyle olduğunu bilmiyorduk, bize böyle söylemediler." dediğini aktaran Çavuşoğlu, bu tür bilgilendirici temasları devam ettirmenin önemine işaret etti.
Çavuşoğlu, NATO üyesi ülkelerin bazılarında S-300 sistemleri bulunduğunu hatırlatarak "Herhangi bir savunma sistemine sahip olmak NATO üyeliğiyle çelişmez. Ayrıca bu konularda söz söyleyecek olan kişi NATO Genel Sekreteridir." diye konuştu.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in egemen bir ülkenin istediği savunma sistemini istediği yerden alabileceğini açıkladığını söyleyen Çavuşoğlu, "NATO üyeliğiyle bizim aldığımız hava savunma sistemi arasında çelişki yok." ifadesini kullandı.
Çavuşoğlu, "Türkiye'nin NATO üyeliğini sorgulamak çok absürt bir şeydir çünkü bugüne kadar NATO'ya en çok katkı sağlayan ülkelerin başında geliyoruz." dedi.
Mevlüt Çavuşoğlu, S-400 anlaşmasının "bitmiş bir anlaşma" olduğunu tekrarlayarak anlaşmanın ABD Kongresindeki Amerika'nın Düşmanlarına Yaptırımla Karşı Koyma Yasası (CAATSA) kapsamına girdiği iddialarına şu yanıtı verdi:
"Biz bu anlaşmayı CAATSA kararından önce imzaladık. Ayrıca CAATSA kararına baktığımız zaman F-35'ten bahsetmiyor. Kendi kendileriyle çelişen açıklamaları Türkiye'ye gözdağı verme yönündeki açıklamalardır. Bunlar doğru değildir. Müttefikliğe zarar veren onlardır. Hem şartlar hem de bize yönelik tehdit oluşturan terör örgütüyle iş birliği yaparak müttefikliğimize ve dostluğumuza zarar veren onlardır."
Teknik heyet teklifi
S-400 sistemlerinin F-35 uçaklarına yönelik tehdit oluşturduğu iddiasına değinen Çavuşoğlu, Rusya'ya bu sistemin tamamen Türkiye'nin kontrolünde olması gerektiğini en başından beri söylediklerini aktardı.
Çavuşoğlu, şunları dile getirdi:
"Rusya'nın elinde var olan bir sistemi değil, yeniden üretilecek bir sistemi istedik ve bunun için bekledik. Geçen sene Rusya'nın elinde olan bir S-400 sistemini getirebilirdik. Biz bu konularda en az müttefiklerimiz kadar hassasız. Madem bu konularda şüpheniz var. O zaman gelin uzmanlardan oluşan bir çalışma grubu oluşturalım ve bu grup NATO içinde olsun ve incelesin. F-35 başta olmak üzere NATO sistemlerini biz de kullanıyoruz. Bir tehdit oluşturmayacağını kendi gözleriyle görsünler. Biz bu kadar şeffaf davranırken ABD'nin tutumu yapıcı değildir. Eğer ABD'nin gerçekten endişesi buysa teklifimizi kabul eder ve Türk, Amerikalı ve NATO'dan gelecek uzmanlar beraber incelerler. Tehdit oluşturmadığını o zaman görecektir. Çünkü öyle olsaydı şu anda Slovakya başta olmak üzere Yunanistan, Bulgaristan, NATO üyesi ülkelerde S-300 sistemleri de tehdit oluştururdu."
İsrail'in F-35 uçaklarının Suriye üzerinde uçtuğunu belirten Çavuşoğlu, Rusya'nın da Suriye'de S-400 sistemleri bulundurduğunu söyledi. Çavuşoğlu, Norveç'in F-35'lerinin de Rusya'nın kuzeyindeki S-400 sistemlerinin etki alanında bulunduğunu dile getirerek "Bunlar tamamen Rusya'nın kontrolünde olan sistemler olduğu halde tehdit oluşturmuyorsa nasıl oluyor da Türkiye'nin kontrolünde olan sistem NATO hava savunma sistemine ya da silahlarına ya da uçaklarına tehdit oluşturuyor." dedi.
Çavuşoğlu, teknik heyet oluşturma teklifine henüz yanıt gelmediğini bildirdi.
ABD'nin yeni Patriot teklifi inceleniyor
Türkiye'nin çok acil şekilde hava savunma sistemine ihtiyaç duyduğunu, ABD'nin Patriot sistemlerini satma garantisi vermediğini söyleyen Çavuşoğlu, ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence'in "Türkiye bizim teklifimizi reddetti." açıklamasının da doğru olmadığını belirtti.
Bakan Çavuşoğlu, ABD'nin teklifinde teslim süresinin uzun, fiyatın da yüksek olduğunu, yeni teklif istediklerini bildirdi. Çavuşoğlu, yeni teklifin geçen hafta ulaştırıldığını belirterek bunun üzerinde çalışmanın sürdüğünü vurguladı. Çavuşoğlu, "ABD Patriot satarsa biz alırız. Ama ABD Patriot satmazsa yarın biz ikinci bir S-400 de alabiliriz, başka bir hava savunma sistemi de alabiliriz." dedi.
Eurosam ile Türkiye arasındaki anlaşmanın uzun vadede Türkiye'nin ihtiyaçlarını gidereceğini ifade eden Çavuşoğlu, "Biz tabii ki müttefiklerimizden almayı tercih ederiz." diye konuştu.
Çavuşoğlu, ABD'nin yeni teklifini öncekine göre "daha rasyonel" şeklinde nitelendirdi.
"İhtiyaç duyduğum uçağı bir yerden almalıyım"
Çavuşoğlu, Türkiye'nin F-35 programından çıkarılması halinde Rusya'dan uçak almayı düşünüp düşünmeyeceği sorusu üzerine de Türkiye'nin programdan çıkarılmasının kolay olmadığını, 1,2 milyar dolar ödediğini söyledi.
Bakan Çavuşoğlu, " 'Ben böyle istedim, Türkiye çıkacak' diye bir şey yok. Uluslararası hukuk var. hakkımızı ararız. En kötü senaryoyu konuşalım. Bizim yeni uçaklara ihtiyacımız var. F-35'ler olmazsa ben yine ihtiyacım olan uçağı herhangi bir yerden almak durumundayım. Ta ki kendim üretinceye kadar. Şu anda kendi uçaklarımızı üretmek için yoğun çaba sarf ediyoruz." şeklinde konuştu.
Rusya'nın Su-34 ve Su-57 gibi uçakları olduğunu hatırlatan Çavuşoğlu, "Mutlaka ben ihtiyacımı kendim üretinceye kadar bir yerden karşılayacağım. Ama biz zaten F-35'in ortağıyız. İhtiyacımızı buradan karşılamak için." dedi.
