TBMM (AA) - TBMM Başkanı İsmail Kahraman, "İlk aşamada yeni anayasanın gerektirdiği intibak düzenlemeleri yapılabilir. İkinci aşamada, 2019'a kadar olan sürede yepyeni bir TBMM İçtüzüğü yazılabilir." dedi.
Kahraman, anayasa değişikliğinin ardından TBMM İçtüzüğü'nde yapılması gereken değişikler için AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, CHP Grup Başkanvekili Levent Gök, HDP Grup Başkanvekili Filiz Kerestecioğlu ve MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay ile bir araya geldi.
Toplantının başlangıcında konuşan Kahraman, Türkiye'nin, 16 Nisan'da tarihi öneme haiz bir halk oylaması gerçekleştirdiğini, seçmenlerin yüzde 87,5'inin sandık başına gittiği oylama sonucunda anayasada yapılan değişikliklerin kabul edildiğini anımsattı.
Kahraman, 1982 Anayasası'nın, kabul edildiği günden itibaren tartışma konusu olduğunu, bugüne kadar çok sayıda değişiklik yapıldığını ifade etti. Anayasa hükümlerinin değiştirilmesine paralel olarak, ilgili kanun, tüzük ve yönetmeliklerin değişmesinin zorunlu hale geldiğine işaret eden Kahraman, 16 Nisan'daki halk oylamasıyla kabul edilen anayasa değişikliğiyle, başta içtüzük olmak üzere, tüm mevzuatta değişiklik yapılması zarureti doğduğunu vurguladı.
Anayasa değişikliğinin, TBMM'ye, içtüzüğün değiştirilmesi için 6 aylık süre tanıdığını anımsatan Kahraman, "Siyasi partilerimizin grup başkanlarına vaki davetimiz sonucu bugün yapacağımız toplantının gayesi de içtüzük değişikliği konusunda görüşleri paylaşmak ve önerileri sunarak, mutabık kalınacak bir taslağın nasıl ortaya çıkartılabileceğini müzakere etmektir. Bugünkü içtüzüğün değiştirilmesi konusunda daha önce de çeşitli çalışmalar başlatılmış ancak tamamlanamamıştı. Yeni bir şevk, heyecan ve gayret ile bu çalışmayı tekrar başlatmaktayız. Mecliste grubu bulunan sayın partilerimizin katılımıyla başlatılacak olan çalışmanın hayırlara vesile olmasını ve bir an önce muvaffakiyetle neticelenmesini temenni ediyorum. " diye konuştu.
-"İçtüzüğün tekrar ele alınması zaruret"
TBMM Başkanı Kahraman, anayasa hukukçularının, içtüzükleri, parlamentoların bir çeşit anayasası olarak nitelendirdiğine işaret ederek, içtüzüklerin, yasama çalışmalarına ışık tutan sistemli kurallar manzumesi olduğunu söyledi.
Yürürlükteki TBMM İçtüzüğü'nün, 5 Mart 1973'te kabul edildiğine dikkati çeken Kahraman, toplam 186 maddeden oluşan içtüzüğün, aradan geçen 44 yıllık sürede 14 ayrı zamanda, 111 maddesinin değiştirildiğini, 1 maddesinin metinden çıkartıldığını, 24 yeni madde metne eklendiğini anlattı.
Kahraman, "Türkiyemiz, dinamik bir ülkedir. Anayasa ve yasalarımızın ülkemizin dinamizmine uygun şekilde değiştirilmesi ihtiyacı doğmaktadır. Bu çerçevede içtüzüğün de değişen şartlara ve oluşan ihtiyaçlara göre tekrar ele alınması zarurettir. Bu değişiklik talepleri zaman zaman siyasi parti grupları ve milletvekilleri tarafından da dile getirilmiş ve teklif olarak kamuoyu ile paylaşılmıştır." dedi.
İçtüzük değişikliği için önlerinde 4,5 ay gibi kısa bir zaman dilimi kaldığına işaret eden Kahraman, sözlerini şöyle sürdürdü:
"12 Eylül rejimi tarafından hazırlanan 1982 Anayasası'nda, bugüne kadar 19 ayrı zamanda 184 değişiklik yapılmıştır. Anayasada yapılan kapsamlı değişikliklere uyum sağlanması açısından TBMM İçtüzüğü'nün değiştirilmesi zarurettir. Genel Kurul çalışmalarının daha verimli, görüşmelerin daha süratli gerçekleştirilmesi bakımından da ayrı bir zorunluluk söz konusudur.
İçtüzüğün değiştirilmesi konusunda 23 ve 24. yasama dönemlerinde iki ayrı çalışma yürütülmüştür. 23. Dönemde AK Parti, CHP, MHP ve DTP grup başkanlarının mutabakatları ile oluşturulan İçtüzük Mutabakat Komisyonu, 4 ay süren bir çalışma yaparak uzlaştıkları taslak metni, 18 Şubat 2009'da kamuoyu ile paylaşmıştır. 24. Dönem'de de içtüzüğün değiştirilmesi hususunda partiler arasında çalışmalar yapılmış ve her partiden iki milletvekilinin katılımıyla bir komisyon oluşturulmuştur. Komisyon, 13 ay süren bir çalışma gerçekleştirmiş ancak bu çalışma da nihayete erdirilememiştir. İçtüzük değişikliği konusunda bu yasama dönemi başında da bir mutabakat zemini oluşmuş ancak 15 Temmuz hain darbe girişimi, değişikliklerin neticelenmesine imkan vermemiştir. İçtüzükte yapılacak değişiklikte iki yöntem benimsenebilir. İlk aşamada yeni anayasanın gerektirdiği intibak düzenlemeleri yapılabilir; ikinci aşamada, 2019'a kadar olan sürede yepyeni bir içtüzük yazılabilir.
-"TBMM'nin kanun yapım sürecindeki rolü artacak"
TBMM Başkanı Kahraman, yeni dönemde TBMM'nin, kanun yapım sürecindeki rolü ve etkinliğinin daha da artacağını, yeni sistemin ihtiyaçları doğrultusunda, siyasi parti grupları ve komisyonlar tarafından da özel çalışma yapılması gerektiğini belirtti.
Kahraman, anayasa değişikliğinin Resmi Gazete'de yayımlanmasının ardından başkanlıklarının, bu konuda da bir çalışma yaptığını, 23 ve 24. dönemlerde kurulan İçtüzük Uzlaşma Komisyonlarına ait belgelerin toplandığını, dünya örneklerinin incelendiğini anlattı.
Anayasa değişikliği nedeniyle içtüzükte değiştirilmesi zorunlu konular bulunduğuna dikkati çeken Kahraman, bu değişiklikleri sıraladı.
Uyum yasalarının çıkartılması için yoğun bir çalışma yapılması gerektiğini dile getiren Kahraman, "Çözümde görev almayanlar, sorunun bir parçası olurlar. Engelleri aşamayanlar onları aşılmaz görenlerdir. Yapacağımız çalışmalar, inanıyorum ki başarı ile sonuçlanacaktır." dedi.
-"Terzi kendi söküğünü dikemez"
TBMM Başkanı İsmail Kahraman, şunları kaydetti:
"Terzi kendi söküğünü dikemezmiş misali kanun yapma yetkisine haiz olan milletvekillerinin, kendi kanunları bulunmamaktadır. Milletvekillerinin görev, hak ve sorumluluklarını ilgilendiren kanunlar, mevzuatımıza dağıtılmış vaziyettedir. Bu durumu ortadan kaldırmak gayesiyle tüm kanunlar gözden geçirilerek 25 ayrı kanunda milletvekillerinin görev, hak ve sorumluluklarını düzenleyen hükümler tespit edilmiştir. Değişik tarihlerde, ayrı ayrı kanun başlıkları altında yapılan bu düzenlemelerin tek bir kanun metnine dönüştürülmesi gerekmektedir. Böylece milletvekilleriyle ilgili mevzuat dağınıklığı da ortadan kaldırılmış olacaktır. Ayrıca mevzuat dağınıklığının uygulamada ortaya çıkardığı çelişkilerin giderilmesi ve milletvekillerinin hakları ve yükümlülüklerine ilişkin kamuoyunun şeffaf bir şekilde bilgilenmesini temin etmek için Milletvekili Kanunu yapılması elzemdir. Bu kanunun çıkarılması önemli bir eksikliği giderecektir.
Diğer yandan anayasa değişikliğiyle gelen yeni sistemin parlamentonun yükünü ve yetkisini artıracağı açıktır. Yeni duruma uyum için bütüncül bir değerlendirmeyle TBMM İdari Teşkilat Kanunu'nda da güncelleme ve değişiklik yapılması gerekmektedir."
