Ne Olacak Esnafın Bu Hali?
Anayasa’nın 173 üncü maddesinde “Devlet Esnaf ve Sanatkârları Koruyucu Ve Destekleyici Tedbirleri Alır” hükmü var.
491 meslek dalında 2 milyondan fazla esnaf var. İlçelerde 3.100 esnaf sanatkâr odası, illerde 82 esnaf ve sanatkâr odaları birliğine ilave olarak Ankara’da da 13 mesleki federasyon mevcut.
Esnafın sorunları nedir diye sorduk? Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu’ndan aldığımız notlar ile düşüncelerimizi de ilave ederek sizlere aktarmaya çalışacağız.
Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu verilerine göre; küçük ve orta ölçekli işletmeler ülkemizdeki işletmelerin %99,9’unu oluşturmaktaymış. İstihdamdaki payları yüzde 81’miş. Katma değerdeki payları yüzde 59 olarak hesaplanmış. KOBİ’ler yatırımların yüzde 62’sini, ihracatın %26’sını gerçekleştiriyormuş. KOBİ tanımı içinde yer alan işletmelerin yüzde 96,5’i ise mikro ölçekli işletme olarak adlandırılan 1-9 kişinin çalıştığı işletmelermiş.
Küresel mali krizden en çok etkilenen kesim esnaf. Piyasanın darbesini esnaf çok daha şiddetli yaşıyor. Aslında esnafın en önemli sorunu iş yapamaması. Azalan tüketim esnafı doğrudan etkiliyor. Esnafın iş hacmi daralıyor. Esnafın karlılığı düşüyor. Esnaf zorunlu giderini karşılayamıyor. Esnaf aldığı krediyi ödeyemiyor.
Esnaf vergi ve sosyal güvenlik pirimini yatıramıyor ve ödeyemeyenlerin sayıları da hızla artıyor. Esnaf kredi temininde giderek artan problem yaşıyor. Çiftçi problemli, memur sıkıntılı, emekli perişan. Bu kesimlerde problem olduğu zaman problem esnaf taşınıyor. Esnafın mali sicili bozuk. Bulursa kredi kullanarak işi çeviriyor. Esnaf kısır döngü içinde.
Hükümetin destek paketlerinden, esnaf ve sanatkâr umduğunu bulamamış. AKP, desteği teşviği esnafa değil büyüklere veriyor. Esnaf iş yerini kapatıp kendisine iş arıyor. Hâlbuki esnafa verilecek destek doğrudan halka, ekonomiye yarayacak. Kana karışacak.
AKP, emeklilere esnaflık yaptırmıyor. AKP, yaşlılık aylığı alanlardan sosyal güvenlik destek primi kesintisini kaldırmıyor. AKP esnafın işçi değil, işveren olduğunu anlamıyor. Kadın esnaf ve sanatkârların sigorta primlerinin 5 puanlık kısmı Hazinece karşılanmasına AKP olumlu bakmıyor.
Esnafın mali sicil sorunu çözülmemiş. Çek olaylı problemli. 5834 sayılı karşılıksız çek ve protestolu senet ile kredi kartı borçlarına ilişkin kanun çıktı. Çalışmıyor. Esnaf ve sanatkârda teminat problemi var. Bankaya ulaşamıyor. Kredi Garanti Fonu kuruldu, faydası yok. Bu kurum esnaf ve sanatkârı dışlıyor. AKP Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonunu kredi garanti fonu yönetiminden çıkarılmış. Esnafın defter tasdiki bile problem.
Hükümetin esnafın emekli olabilmesi için aranan prim gün sayısını eşitlemesi isteniyor. Esnaf ve sanatkârlarımız ayakta tedavilerde de geçici iş göremezlik ödeneği alamıyor. Bağ-Kur’lu kadın sigortalılar doğum borçlanması istiyor. Prim borcu olan sigortalılarda sağlık hizmetinden yararlanamıyor.
AKP Hükümeti PKK ile müzakereye esnaftan daha çok önem veriyor TESK başkanını da esnafı temsil için bazı kurumların yönetiminde değil akil insan diye PKK müzakeresine yedekliyor. Son gösterilerde zarar gören esnafın durumu ne olacak? Hükümet dolaysız vergileri artırıyor. Çünkü esnaf ve vatandaş ödüyor. Ucuz İthalat esnafı zaten perişan ediyor. Esnaf uzun yıllardan beri vergiden bıkmış. Vergi var diye. Her sene uzlaşmaya çalışıyorsun esnaf borcunu ödeyemiyor. Tekrar uzlaşma imkânı sağlıyor Hükümet, ancak problem devam ediyor.
Esnaf ve sanatkârlarımızın en önemli sorunlarından biri, perakende sektöründeki haksız ve insafsız rekabet ortamı. Perakende sektöründeki kuralsızlıktan beslenen haksız rekabet çok sayıda esnaf ve sanatkâr meslek dalını olumsuz etkilemekte, esnaf ve sanatkâr işyerlerinin kapanmasına neden olmaktadır. Gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, sektör için çalışma kurallarının konulmaması, küçük esnafı yok olma sürecine sokmaktadır. AKP, esnafı Alış veriş merkezlerine ezdirmeye devam ediyor.
Esnaf hala AKP’den çekmeye devam ediyor.
