Orman ve Su İşleri Bakanlığınca, milli park statüsüne kavuşturulan tarihi alanlar, yakın harp tarihinin geçtiği alanları ve orada yaşananları gelecek nesillere aktararak milli şuur oluşmasına katkı sağlıyor.
AA muhabirinin Bakanlık yetkililerinden aldığı bilgiye göre, Türkiye'deki 42 milli parktan bir kısmı "tarihi milli park" statüsü ile korunuyor.
Tarihe şahitlik eden Başkomutan Tarihi Milli Parkı, Nenehatun Tarihi Milli Parkı, Sakarya Meydan Muharebesi Tarihi Milli Parkı, Kop Dağı Tarihi Milli Parkı ve Sarıkamış Allahuekber Dağları Milli Parkı'nda vatandaşların tarih bilincini artırmak için şehitlik ihyaları, altyapı ve üstyapı tesisleri, idari ziyaretçi merkezleri ve panoramik müzeler inşa ediliyor.
İlk tarihi milli park statüsü Çanakkale Zaferi'nin kazanıldığı toprakları kapsayan Gelibolu Yarımadası'na verildi. Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı, 2014'te Kültür ve Turizm Bakanlığına devredilinceye kadar da milli park statüsü ile idare edilerek birçok yatırım yapıldı.
Bu yatırımlardan biri olan Çanakkale Destanı Tanıtım Merkezinde, ileri teknolojilerle hazırlanan ses ve görsel efektlerle, ziyaretçilere 1915 Çanakkale Harbi anlatılıyor. Ayrıca her milli parkta olduğu gibi bu alanda da tespit edilen şehit kabristanlarında düzenlemeler yapılarak, şehitlerin hatırasına sahip çıkılıyor.
İkinci olarak da Türk Kurtuluş Harbi'nde 26 Ağustos 1922'de başlayan Büyük Taarruz'un 30 Ağustos'ta zaferle taçlandığı harekatın geçtiği alanlara milli park statüsü verilerek Başkomutan Tarihi Milli Parkı olarak isimlendirildi.
Bakanlıkça bu alanda seyir terası, giriş takları, şehitlik ihyası, çevre düzenlemesi, yol ve sosyal donatı çalışmaları yapılıyor.
- Şehitlik ihyaları
Sarıkamış-Allahuekber Dağları Milli Parkı, 1914-1915 yıllarında Sarıkamış Harekatı olarak bilinen harekatta, yaklaşık 90 bin Türk askerinin donarak şehadet mertebesine ulaştığı alanları kapsıyor. Dört şehitlik ihyasının tamamlandığı parkta, Sarıkamış Harekatı İdare ve Ziyaretçi Tanıtım Merkezi, Sergileme Alanı ve Panorama çalışmaları devam ediyor.
Koruma altındaki Nene Hatun Tarihi Milli Parkı, 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşı (93 Harbi) döneminde, bulunduğu bölgenin düşman kuvvetlerinden savunulmasını sağlayan tabyalar sebebiyle önemini koruyor.
Bu parkta ise Aziziye Tabyaları'nın restorasyonu ve Nenehatun'un Mezar Projesi yapıldı. Tarihi milli park içerisinde bulunan üç şehitlik alanından biri ihya edildi. İki toplu şehitlik alanı ihya çalışmalarında son safhaya gelindi. Erzurum Kültür Sokağı ise geçen yıl açılarak, vatandaşların hizmetine sunuldu.
- "Çalışmalarla 104 şehitlik noktasına ulaşıldı"
Harbe katılan 46 bin Mehmetçiğin yaklaşık 38 bininin yaralandığı ve harp literatürüne "Sakarya Merhame-i Kübrası" (Sakarya Kan Deryası) olarak geçen, İstiklal Harbi'nin yapıldığı alanlar, Sakarya Meydan Muharebesi Tarihi Milli Parkı ilan edildi.
Milli parkın ilanına kadar sadece üç noktada toplam 200 şehidin yeri bilinmekteyken, bugüne kadar yürütülen çalışmalarla toplam 104 şehitlik noktasına ulaşıldı. Yürütülen çalışmalar ile yeri belirlenen şehit sayısının bin 570 ile 2 bin 380 arasında olduğu tahmin ediliyor.
Binlerce şehidin bulunduğu sahada jeoradarla tarama çalışmaları devam ediyor. Milli park içinde 66 kilometre, milli park dışında 48 kilometre uzunluğunda siper hattı koordinatlı şekilde haritalandı. Kartaltepe'de ise Sakarya Meydan Muharebeleri Tanıtım Merkezi'nin inşası sürüyor. Bu merkez, Türk tarihinin görkemli geçmişini ziyaretçilerine sunacak.
Tarihte 2. Plevne diye atfedilen Kop Dağı Müdafaası'nın geçtiği alanlar, geçen sene milli park olarak ilan edildi. 1916 yılındaki Osmanlı-Rus Savaşı'nın en stratejik cephesini teşkil eden Kop Dağları'nda, harbin izlerini koruyarak gelecek nesillere aktarmak için şehitliklerin ihyası ve anıt gibi çalışmalar yapılacak.
- "Korunan tarihi alanlara, 700 milyon lira yatırım yapıldı"
AA muhabirine değerlendirmede bulunan Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, bu alanların her birinin Türkiye'nin yakın tarihi için resmen tarihi bir belge niteliğinde olduğunu belirtti.
Göreme Tarihi Milli Parkı, Troya Tarihi Milli Parkı ve Alacahöyük Milli Parkı gibi bazı milli parkların, başka uygarlıkların tarihi dokusunu gelen ziyaretçilerin gözleri önüne serdiğine dikkati çeken Eroğlu, "Yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çeken bu alanları korumak için gereken yatırımları yaparak, tarihi değerlerimize sahip çıkıyoruz." dedi.
Eroğlu, şunları kaydetti:
"Bakanlık olarak bugüne kadar tarihi alanlara takriben 700 milyon lira yatırım yaptık. Tarihimize sahip çıktık, bundan sonra da sahip çıkmaya devam edeceğiz. Şehitlerimizin aziz hatıralarına bütün imkanlarımızı seferber ederek sahip çıkmanın çabası içerisindeyiz. Bayrağımızın ilelebet göklerde dalgalanması için canlarını feda eden aziz şehitlerimiz için ne yapsak azdır. Vatanı, milleti ve bayrağı için toprağa düşmüş bütün şehitlerimizi rahmetle, minnetle yad ediyorum."
