HOŞGELDİN YENİ YIL! HOŞGELMEDİNİZ YENİ ZAMLAR!
Kasım ayında Bütçe görüşmeleri sırasında bu sitede kaleme aldığımız bir makalede[1] 2012-2014 yıllarını kapsayan yeni orta vadeli programın hedeflerinin aşırı iyimser göründüğünü, bu hedeflerin dünyada krizin ve dolayısıyla talep daralmasının yaşandığı bir ortamda tutturulmasının mümkün görünmediğini belirtmiştik. Bu ekonomi yönetimiyle ve bu kafa karışıklığıyla, gerçekçi olmayan bütçe hedefleriyle bu amaçları gerçekleştirmek maalesef mümkün değildir.
Zammın Adı Güncelleme Oldu!
Geçen yılın hedefleri tutmadığı için "güncelleme!" adı altında vergi oranlarında artış yapılmıştı. OVP'ye dayanarak yine bir gelir hedefi konulmuş, ancak bu şartlarda bu yıl da yine yeni "güncellemeler!" kaçınılmaz görünmektedir. Dış talep düşerken, içerideki talebin de beklendiği ölçüde artması mümkün değilken, bu gelir hedeflerinin tutturulması mümkün değildir.
2012 bütçesinin dayandığı makroekonomik çerçeve de maalesef gerçekçi değildir. Bu sebeple uyardığımız ve tahmin ettiğimiz gibi, zamlar maalesef gerçekleşmiş ve 2012'nin ilk günlerinde yeni zamlar ( ya da AKP Hükümetinin tabiriyle "güncellemeler!") ardı ardına gelmeye başlamıştır.
Yeni yılda ilk zam doğal gaza geldi. Daha doğrusu EPDK, konut ve ısınma amaçlı doğal gaz kullanan abonelere uygulanacak sayaç dahil abone bağlantı bedelleri ile ilgili yeni yeni düzenlemeye gitti. Bunun devamında elektriğe, doğalgaza, yüksek oranlarda zam gelecektir. 8 yıllık sabit tarife süreleri dolan dağıtım şirketleri, yeni yılla birlikte ardı ardına doğalgaza zam yapacak. Tarife artışlarının nihai tüketici fiyatlarında bazı bölgelerde yüzde 2, bazı bölgelerde yüzde 20'ye varan oranlarda zamma sebep olacağı belirtiliyor. İlk zammın Şubat veya Mart ayında Kayseri ve Konya'da yapılacağı ve toplamda 13 dağıtım bölgesinde artış olacağı uzmanlarca ifade ediliyor.
Yeni Yıl Zamlarla Başladı!
Yeni yılın ilk gününde otomotivden pasaporta, elektrikten doğalgaza her şeye zam geldi. Harçlar Kanununa bağlı tarifelerde yer alan maktu harç tutarları da yüzde 15 oranında artırıldı. Maliye Bakanlığı'nın konuya ilişkin Harçlar Kanunu Genel Tebliğine göre, aralarında, yargı, trafik, noter, tapu ve kadastro, pasaport, vize, gemi ve liman, imtiyazname, ruhsatname, diploma ve satış harçlarının bulunduğu maktu harç tutarları, yeni yıldan itibaren yüzde 15 zamlı olacak
Emlak vergisinde binaların metrekare normal inşaat maliyet bedelleri, yeni yılda yeniden değerleme oranı olan yüzde 10.26 oranında artırıldı. Yeni yılda uygulanacak vergi cezaları ile çeşitli had ve tutarlar yeniden düzenlendi.
Maaşlar ve Ücretler Enflasyonun Altında Kalıyor!
Bir taraftan vergi ve harçlara zamlar gelirken memur maaşlarına ve asgari ücrete yapılan zamlar enflasyonun altında kaldı. Memurlara 2011 yılının ikinci yarısı için % 2.68 enflasyon farkı verilecek, ama refah artışından yani büyümeden pay verilmeyecek. Enflasyon farkı da ilgili dönem geçtikten ve harcamalar eldeki kıt imkanlarla yapıldıktan çok sonra verilecek.
Öte yandan, memur maaşlarına yapılan zamlar TÜFE artışına göre belirlenirken, vergilere ve harçlara yapılan zamlar ÜFE'ye göre yapılıyor. Önceki yazımızda belirttiğimiz gibi, bu durum kamu çalışanlarının aleyhine bir sonuca yol açmaktadır. Çünkü ÜFE rakamları son yıllarda sürekli olarak TÜFE'nin çok üzerinde çıkmaktadır. Bu çerçevede, Plan ve Bütçe Komisyonunda ve TBMM Genel Kurulunda Hükümete yaptığım teklifi burada tekrar etmekte fayda görüyorum: Ya memur maaşlarını da ÜFE'ye göre belirleyin, ya da vergi ve harç artışlarını da TÜFE'ye göre yapın! Böylece aradaki fark giderilmiş olsun.
Öte yandan, asgari ücretteki artış oranı ise, ilk 6 ay için yüzde 5.91, ikinci 6 ay için yüzde 6.09 oldu. Toplam yıllık artışın yüzde 12.37 olduğu açıklansa da bu mutlak toplam olup bu oran 12 ay boyunca ödenen artış değildir. Asgari ücret de mutlak rakam olarak yetersiz olmanın ötesinde, artış oranları da enflasyonun altında kalmaktadır.
[1] "Güncellemeler!" ve 2012 Bütçesi Üzerine, 05 Kasım 2011
