İSTANBUL (AA ) - KENAN IRTAK - Temiz Toplum Derneği Genel Başkanı Bilal Ay, sigara bağımlılığının beraberinde daha kötü alışkanlıklara götürebildiğini belirterek, "Sigara, uyuşturucu ve madde bağımlığının ilk adımı. Tuzağa düşürülmüş evlatlarımızın birçoğunun sigara uzatılarak bu tuzağa çekildiğini görüyoruz. Ülkemizde 2 milyon madde bağımlısı var, bunların yüzde 80'ni sigarayla geçiş yapmış." dedi.

Ay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bir beyin rahatsızlığı olarak ifade edilen bağımlılığın, bir maddeden veya bir alışkanlıktan zarar görüldüğü halde onun terk edilememesi, bırakılamaması olduğunu söyledi.

Bağımlılıkları sigara, alkol, uyuşturucu, madde, marka ve teknoloji şeklinde sıralayan Ay, Türkiye'de toplamda bunlardan en az birine bağımlı olan kişi sayısının 25 milyon civarında olduğunu kaydetti.

Türkiye'de ve dünyada bağımlılıkta sigaranın başat rol oynadığına dikkati çeken Ay, şöyle devam etti:

"Ülkemizde 20 milyona yakın sigara bağımlısı var. Sokaktaki her 4 kişiden birisi sigara kullanıyor. Zararlarını biliyoruz ama ne zararlar getirdiğini tam manasıyla idrak edememişiz ki rakamlar bu kadar yüksek. 2005 yılında getirilen kapalı mekanlarda sigara içilmemesi düzenlemelerine rağmen 20 milyon insandan bahsediyoruz. Ülkemizde akciğer kanserinden hayatını kaybeden vatandaşların yüzde 90'nı sigaranın kurbanı diyebiliriz. Diğer kanser türlerine bağlı hayatını kaybeden vatandaşlarımızın yüzde 30-35 arasındaki kısmı yine sigarayla bağlantılı olarak bu problemleri yaşıyorlar."

Ay, sigara içmenin başta kanser olmak üzere, kalp damar hastalıklarına, cilt ve cinsel problemlere yol açtığına vurgu yaparak, sigarının gebe kadınlarda ve bebeklerde doğum öncesi ve sonrasında ciddi sorunlara neden olduğu ifade etti.

- "Madde bağımlığında mücadeleyi sigaradan başlatmak lazım"

Sigaranın uyuşturucu ve madde bağımlığına geçişte önemli rol olduğuna oynadığına işaret eden Ay, şunları kaydetti:

"Uyuşturucu ile istatistiklere baktığımızda madde kullanan vatandaşlarımızın yüzde 90'dan fazlasının sigara ile geçiş yaptığını biliyoruz. Narkotik birimlerin raporlarına göre madde kullananların yüzde 80-81'i bu şekilde ilk adım olarak sigarayı kullanıyorlar. Sigara beraberinde daha kötü alışkanlıklara götürebiliyor. Sigara, uyuşturucu ve madde bağımlığının ilk adımı. Tuzağa düşürülmüş evlatlarımızın birçoğunun sigara uzatılarak bu tuzağa çekildiğini görüyoruz. Ülkemizde 2 milyon madde bağımlısı var, bunların yüzde 80'ni sigarayla geçiş yapmış. Türkiye’de hükümlülerin yüzde 60'ı uyuşturucu ve bağlı suçlardan içerideler. Kadın cinayetlerini konuşurken arka planda uyuşturucu ve alkolü konuşmak lazım. Cinayetlerin yüzde 85’inin arkasında uyuşturucu var. Kadın cinayetlerini engellemek istiyorsanız uyuşturucu ve alkol ile mücadele etmek zorundasınız. Uyuşturucu ve alkole mücadele etmek istiyorsanız da mücadeleyi sigaradan başlatmak lazım."

Ay, sigarının içinde 4 bin kimyasal bulunduğu hatırlatarak, bunların birçoğunun kanserojen olduğunu anımsattı.

- "Bir kereden çok şey olur"

Dernek olarak her türlü bağımlılıkla mücadele ettiklerini anlatan Ay, şu ifadeleri kullandı:

"Bu mücadele bir sloganımız var. Bir kereden çok şey olur. Bağımlılıklara ilk adamı atarken insanlar 'bir kereden bir şey olmaz' diyerek teşebbüste bulunuyor. İkinci adımda İlk defa aldıktan sonra kişi 'bir kere daha alırım ama başka içmem' diyor. 3. adımda ben kullanıyorum ama bağımlı değilim, istesem bırakabilirim' diyor. Sonrasında ise 'ben bunu bırakamam, bunsuz yaşayamam' diyor. Sorunlar, problemler, üzüntü, sevinç her noktada, pencereyi açtığında, kolunu arabanın camından çıkardığında hep sigarayı hafıza getirecek, sigarayı talep edecek, beyindeki dopamin miktarının yükselmesiyle birlikte oraya tamamen yönlendirecek döngüye sokuyoruz. Bir kereden bir şey olmaz denilerek atılan adım telafi edilemeyecek noktalara götürebiliyor."

- "Sigara bağımlısı ben bundan kurtulacağım derse onu bırakabilir"

"Sigara bağımlılığından kurtulmak için en önemli adım hiç başlamamaktır" diyen Ay, şöyle devam etti:

"Bu bütün bağımlılıklar için bu geçerli. Bunların her birisi vücudumuza zarar veriyor. Temiz Toplum Derneği olarak bir savunma hakkı oluşturmaya çalışıyoruz. Geriden gelen neslin tuzağa düşmemesi için masum olarak gördükleri hususlara bulaşmaması için adımlar atıyoruz. Kişi merak etti, tuzağa düşürüldü, kandırıldı, ya da çevre, akran ve arkadaş etkisiyle maddeye meyletti. Bunların kurtarılması lazım. Bundan kurtulabilmenin ilk yolu da 'ben bundan kurtulmak istiyorum' iradesini ortaya koyabilmek. Sigara bağımlısı 'ben bundan kurtulacağım' derse onu bırakabilir. Aksi takdirde istediği kadar metot kullansınlar, istediği kadar ilaç kullansınlar onu bırakması mümkün değil. İkinci adımda sigarayı hatırlatacak unsurları hayatından çıkaracak. Kül tabağı, sigara paketi, çakmak, kibrit gibi malzemeleri uzaklaştırması lazım. Bunların uzak olduğu ortamlarda vakit geçirmesi lazım. Çevre tarafından teşvik edilmesi lazım. Bunun yerine muadil şeyler koyabilmeli, sigara içen birine en basitinden sakız çiğnemesi tavsiye edilir. 'Cebinde çerez olsun' denir. Bol bol nefes almasını tavsiye ediyoruz. Bağımlılıkların mücadelesinde en bilindik yöntem mevzi kazanmadır. Adım adım kategorilere dikkat ederek, bundan kurtulabilir."

Sigara başta olmak üzere tüm tütün ürünlerinin bağımlılık yaptığını hatırlatan Ay, nargilenin sigaradan daha zararlı olduğunu, akciğere daha fazla zarar verdiğini anlattı.

Bağımlılıkla mücadeleyi topyekun yürütmek gerektiğine işaret eden Ay, "Bir şey çok söylendiğinde etkisini kaybediyor. Sigarayı bu anlamda örneklerin en başına koyuyorum. Sigaranın sağlığa zararlı olduğu, kapalı mekanlarda içmenin yasaklandığını herkes biliyor ama çok duyduktan sonra vücut ona da bağışıklık üretiyor. Ne kadar zarar vereceğini böylece tam manasıyla idrak edememiş oluyor."