ANKARA (AA) - Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) 25 Eylül'de yapmayı planladığı bağımsızlık referandumuna ilişkin dünya kamuoyunun her türlü adımı Türkiye'den beklediğini belirterek "Amerikalılar da diğer ülkeler de 'Siz komşusunuz sizin gücünüz var' diyor. Biz Türkiye olarak yeri geldiği zaman hiçbir gücümüzü kullanmaktan çekinmeyiz." dedi.

Çavuşoğlu ve Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ndeki görüşmelerinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron arasında ikili ve bölgesel konularda samimi bir diyalog olduğunu belirten Çavuşoğlu, 2 liderin New York'ta Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda ikili ve İtalya'nın da dahil olacağı üçlü formatta görüşeceklerini dile getirdi.

Çavuşoğlu, Fransa ile Türkiye arasındaki samimi diyalogdan memnuniyet duyduklarını ifade ederek, konuk bakanla yaptığı görüşmelerde ekonomi, enerji ve 2 ülke arasında yatırımların artırılması konularının ele alındığını kaydetti.

Fransız Bakan Le Drian'ın, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından kabul edildiğini anımsatan Çavuşoğlu, görüşmede ikili ve bölgesel konuların gündeme geldiğini anlattı.

Çavuşoğlu, "Bölgesel konularda özellikle Irak, Suriye ve Libya konusunda Fransa ile bizim görüşlerimiz örtüşüyor. Çünkü yaklaşımlarımız objektif, herhangi başka bir gizli ajandamız yok." değerlendirmesinde bulundu.

Avrupa Birliği (AB) süreci ve 18 Mart mutabakatı gibi 2 ülke ve Avrupa'yı ilgilendiren konuların da görüşme sırasında çok samimi şekilde ele alındığını bildiren Çavuşoğlu, "Önümüzdeki 3 yıllık haritamızı belirlemeye çalışıyoruz. Bunun için görüş alışverişi devam ediyor. Ortada taslak bir metin var ve önümüzdeki süreçte arkadaşlarımız bunu tamamlayacak ve bizde bu yol haritamızı imzalayarak, önümüzdeki 3 yılda, birlikte hangi adımları atacağız bunun için yoğun bir şekilde çalışmalarımızı sürdüreceğiz." şeklinde konuştu.

Çavuşoğlu, Alman siyasetçilerin Türkiye ile ilgili açıklamaları ve Avrupa-Türkiye ilişkilerine ilişkin değerlendirmesinin sorulması üzerine, "Bizim AB kriterlerine her zaman saygımız var fakat bu AB kriterlerinde çifte standart olmamalı. AB kendisi yaptığı zaman AB üyesi ülkelerin 'Biz üyeyiz, siz adaysınız. Siz böyle yapamazsınız.' bu olmaz. Bu bir. İkincisi bizim AB'den bugüne kadar haksız bir talebimiz hiç olmadı. Yani hak etmediğimiz bir şeyi hiç istemedik." yanıtını verdi.

- "Bize karşı yaklaşımınızı artık değiştirmek zorundasınız"

Türkiye'nin AB ülkeleri ve kıtasıyla herhangi bir sıkıntısının olmadığına dikkati çeken Çavuşoğlu, "Avrupa'nın kötülüğü bizim kötülüğümüzdür. Avrupa'nın istikrarı bizim güvenliğimiz, istikrarımızdır." değerlendirmesinde bulundu.

Bakan Çavuşoğlu, konuşmasına şu şekilde devam etti:

"Avrupa ile sorun yaşamak isteyen bir ülke değiliz. Dayatmalara ve çifte standartlara boyun eğen bir ülke ve millet de değiliz. Avrupa'ya bunu anlatmaya çalışıyoruz. Bize karşı yaklaşımınızı siz artık değiştirmek zorundasınız. Bizi eşit bir ortak olarak görmediğiniz sürece, standartlarda, başka konularda farklılık olsa da sağlıklı ilişki yürümez. Çünkü eskiden olduğu gibi 'Biz ne dersek Türkiye'ye yapacağız.' anlayışı artık Türkiye'de karşılık bulmuyor. Bu değişimi esasen Avrupa, tüm ülkeler için, Rusya dahil herkes için yapmalı. Bu mantaliteyi biraz değiştirmesi lazım."

Çavuşoğlu, Türkiye ile Fransa arasında samimi bir diyalog olduğunu ve Fransa'dan gelecek eleştirilerin arkasında herhangi bir şey aramadıklarını vurguladı.

Bakan Çavuşoğlu, "Şimdi inşallah Almanya'daki seçimler biter, aklıselim hakim olur. Almanya ile de aynı anlayışı tekrar geri getiririz. Bunu biz arzu ederiz. AB ile ilişkilerimizde, Jean-Yves de söyledi, zorluklar var. Atmosfer aynı şekilde zehirlenmiş durumda ama karşılıklı olumlu adımlarla tekrar eski günlerine döndürülebilir. Eğer iki tarafta da bu anlayış ve irade olursa diye düşünüyorum." diye konuştu.

- "Referandumda ısrar edilmesi durumunda bunun bedeli olur"

Çavuşoğlu, IKBY'nin 25 Eylül'de yapmayı planladığı bağımsızlık referandumuna ilişkin, "Esasen bu konuda Fransa ile Türkiye'nin yaklaşımı örtüşüyor. Böyle bir referandum kararı yanlış bir karardır ve bu karar Türkler için de iyi değil Irak için de iyi değil bölge için de iyi değil." şeklindeki görüşünü dile getirdi.

Bağdat'a yaptığı ziyaret sırasında da net mesajlar verdiklerine işaret eden Çavuşoğlu, "Referandum kararı yanlıştır. Dönülmezse bölge için de Kürtler için de olumsuz etkileri olacaktır." ifadelerini kullandı.

Çavuşoğlu, Bağdat ile Erbil'in zamanında anlaştığını ve mevcut anayasanın ortaya çıktığını anımsatarak, buna karşın referandum konusunda dünya kamuoyunun her türlü adımı Türkiye'den beklediğini söyledi.

Bakan Çavuşoğlu, "İkili görüşmelerimizde de bunu gördük. Bugünkü görüşmemizi kastetmiyorum. Amerikalılar da diğer ülkeler de 'Siz komşusunuz, sizin gücünüz var.' diyor. Biz Türkiye olarak yeri geldiği zaman hiçbir gücümüzü kullanmaktan çekinmeyiz." şeklindeki değerlendirmelerini paylaştı.

Meselenin bölge için önemli olduğunu ve Fransa ile de bazı ortak adımlar atabileceklerini belirten Çavuşoğlu, referandum konusunda ısrar edilmesi durumunda bunun da bir bedeli olacağını açıkça dile getirdiklerini vurguladı.

Aklıselimin hakim olup IKBY'nin bu referandumdan vazgeçeceğini umduklarını kaydeden Çavuşoğlu, "IKBY'nin anayasal haklarının yerine gelmesi konusunda Bağdat'ta da söylediğimiz gibi belki bazı ülkelerle arabuluculuk yapabiliriz ve bu sorunu kökten çözebiliriz." şeklinde konuştu.

Çavuşoğlu, bölgede zaten istikrarsızlık ve terörün var olduğunu, ilave sorun, kriz ve kaos istemediklerini anlattı.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kazakistan'ın başkenti Astana'da düzenlenen Suriye konulu 6. toplantıda, İdlib başta olmak üzere çatışmasızlık bölgeleriyle ilgili bir mutabakat sağlanmasının beklendiğini belirtti.

Çavuşoğlu, Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian ile Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ndeki görüşmelerinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.

Astana'da düzenlenen Suriye konulu 6. toplantıya ilişkin değerlendirmesinin sorulması üzerine Çavuşoğlu, aslında Fransa'nın da bu zirveye katılmasını talep ettiklerini, en azından Avrupa Birliği'nin (AB) orada olmasını istediklerini fakat bunun da gerçekleşmediğini söyledi.

Suriye konulu toplantı çerçevesinde AB ile iyi bir iş birliği yürüttüklerini ve gerginliğin azaltılması için zirvenin iyi bir rol oynadığını vurgulayan Çavuşoğlu, "İdlib başta olmak üzere çatışmasızlık bölgeleriyle ilgili bir mutabakat sağlanması bekleniyor." dedi.

Çavuşoğlu, Fransız mevkidaşıyla hemfikir oldukları konuları sıralayarak, "DEAŞ ile mücadele devam etmeli. Rakka başta olmak üzere Arapların yoğunlukla yaşadığı yerlerin yönetimi onlara bırakılmalı. Amerikalıların da bu konuda hem sözü hem garantisi var." değerlendirmesinde bulundu.

Suriye'de siyasi çözüme odaklanılması gerektiğinin altını çizen Çavuşoğlu, Cenevre sürecinin de tekrar aktif hale getirilmesi gerektiğini vurguladı.

- "Referandum kararından vazgeçilmesi gerekiyor"

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesut Barzani'nin, referanduma daha iyi bir alternatif sunulursa değerlendirecekleri ancak hedef yalnızca erteleme ise 25 Eylül'de sandıklara gidecekleri yönündeki ifadelerinin sorulması üzerine Çavuşoğlu, şunları kaydetti:

"Referandum kararından vazgeçilmesi gerekiyor. Türkiye olarak anayasal hakların yerine gelmesi için biz arabuluculuk da yapabiliriz ve onların da tercih ettiği ülkelerle, Fransa her zaman bu anlamda önde olan bir ülke ve Barzani yönetiminin de kabul ettiği bir ülke, hem arabuluculuk yaparız hem de bu hakların verilmesi yani anayasanın uygulaması noktasında gözetimi de yaparız dedik. Bu öneride bulunduk. Fakat 'Bu sene referandumu erteleyelim bir sene sonra bize referandumu yapın' gibi pazarlıkların içinde olmayız ve bunu da karşıyız. Irak'ın sınır ve toprak bütünlüğü içinde bölgesel yönetimin anayasal ve meşru haklarının verilmesi konusunda biz üzerimize düşeni yaparız dedik ve bunu buradan bir kere daha söylüyoruz. Esasen varsa bir hak, verilmesi lazım ama bu hak görüyoruz ki bir bağımsızlık veya ayrılma değil. Irak Anayasası'na da aykırı. Biz buna karşıyız ama anayasadaki hakların da yerine gelmesi gerekiyor."

Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, Türkiye'nin Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) 25 Eylül'de yapmayı planladığı bağımsızlık referandumuna ilişkin, "Toprak bütünlüğü ve bu toprak bütünlüğü çerçevesinde çeşitli toplulukların birbirine ve anayasaya saygılı şekilde yaşaması son derece önemli." dedi.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Fransa Dışişleri Bakanı Le Drian, görüşmelerin ardından Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde ortak basın toplantısı düzenledi.

Le Drian, iki ülke arasındaki diyaloğun birçok konuda temel teşkil ettiğini söyleyerek dördüncü kez geldiği Türkiye'deki sıcak karşılama için teşekkür etti.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron adına iki ülke iş birliğinin altını çizmek için gerçekleştirdiği ziyarette Le Drian, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından kabul edildiğini, yarın sabah da Başbakan Binali Yıldırım ile bir araya geleceğini söyledi.

Le Drian, "Samimi, taviz vermeyen, talepkar ve yapıcı bir diyaloğumuz var. Tabii ki bu diyalog çerçevesinde sadakat da son derece önemli." dedi.

Türkiye'deki 15 Temmuz darbe girişiminin üzerinden bir yıl geçtiğini hatırlatan Le Drian, "Bu badirenin Türk halkı için nasıl bir travma olduğunu biliyorum. Selefimin de yapmış olduğu gibi ben de burada Türkiye'ye dayanışma duygularımızı dile getirmek istiyorum." dedi.

- IKBY referandumu

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) 25 Eylül'de yapmayı planladığı bağımsızlık referandumuna ilişkin bir soruya, Fransa'nın, Irak'ta DEAŞ'a karşı mücadele verdiğini ve sonrasında yeniden inşa sürecinde de yer almak istediğini belirterek, bu dönemde uzlaşmanın ön plana çıkması gerektiğini söyledi.

Kısa süre önce Irak Başbakanı Haydar el-İbadi ile bu konuyu görüştüklerini dile getiren Le Drian, şöyle devam etti:

"Temel bir prensip, esas var: Irak'ın toprak bütünlüğüne saygı. Bu, Ortadoğu'daki barış süreci açısından her halükarda temel bir prensip. Tabii ki aynı şey Suriye için de geçerli. Toprak bütünlüğü ve bu toprak bütünlüğü çerçevesinde çeşitli toplulukların birbirine ve anayasaya saygılı şekilde yaşaması son derece önemli."

Irak'ın toprak bütünlüğüne ve anayasasına saygı duyulmasına çok büyük önem atfettiklerini vurgulayan Le Drian, Bakan Çavuşoğlu ile bu konuda aynı görüşleri paylaştıklarını, kendi görüşlerini IKBY Başkanı Mesut Barzani'ye de ilettiğini söyledi.

Bakan Çavuşoğlu’nun bu konuda Fransa ile de bazı ortak adımlar atılabileceği yönündeki önerisine çok sıcak baktıklarını ifade eden Le Drian, "Sanırım iki cumhurbaşkanı, Erdoğan ve Macron, salı günü yapacakları görüşmelerde, bu muhtemel iş birliği unsurunu da dikkate alabilir." diye konuştu.

- Türkiye- AB ilişkileri ve Almanya'nın tutumu

Türkiye-AB ilişkilerini ve Alman siyasetçilerinin Türkiye'ye dair açıklamalarını nasıl değerlendirdiğinin sorulması üzerine, Türkiye- Almanya ilişkilerinin yatışmasını ümit ettiklerini belirten Le Drian, "Bazı gerilimler olabilir ama bu güçlüklerin üstesinden gelinmesini arzu ediyoruz. Almanya'daki seçimler hakkında yorum yapmak istemiyorum. Fransa olarak Almanya ile çok önemli bir ortaklığımız var. Türkiye ve Almanya arasındaki bu gerilim bizim için de olumlu değil." ifadelerini kullandı.

- Suriye konulu 6. Astana toplantısı

Le Drian, Kazakistan'ın başkenti Astana'da düzenlenen Suriye konulu 6. toplantının ilk gününe ve Suriye'de çözüm arayışlarına ilişkin soruya karşılık, "Başarılı olursa çok memnun oluruz. Özellikle, ateşkes, gerilimi düşürme, sivillerin korunması ve askerlerin çekilmesi, silahların susturulması mümkünse tabii ki o zaman ben ancak teşvik ederim bu tür bir inisiyatifi." yanıtını verdi.

Astana sürecinde üç önemli aktörün, Rusya, İran ve Türkiye'nin yer aldığını hatırlatan Le Drian, "Umarım bu süreç başarıyla sonuçlanır. Çünkü siyasi sürecin doğru bir şekilde işleyebilmesi için bu görüşmeler son derece önemli." dedi.

- İkili ilişkiler

Türkiye ve Fransa ilişkilerinin çok köklü ve iş birliği anlaşmalarıyla pekiştirilmiş olduğunu dile getiren Le Drian, "2017-2020 eylem planı üzerinde çalışıyoruz. Sanırım yıl sonundan önce bu yol haritasını kaleme almış olacağız. Bu yeni yol haritasıyla iş birliğimizi daha da destekleyeceğiz." diye konuştu.

Le Drian, enerji, ekonomi ve terörle mücadele alanlarındaki iş birliğine dikkati çekerek, "DEAŞ'a karşı mücadelede Türk mercileriyle iş birliğimiz mükemmel." ifadesini kullandı.

Terörün her iki ülkeyi de hedef aldığına dikkati çeken Le Drian, "Sayın Erdoğan ve Sayın Bakan ile bu konuyu ele aldık. Biz, Türkiye'ye destek veriyoruz. PKK konusunda da terör konusunda da değerlendirmeler yaptık." ifadesini kullandı.

Suriye'deki gelişmelere de işaret eden Le Drian, Türkiye'nin sınırlarında savaşla mücadele ettiğini, olağanüstü çabalar sarf ederek topraklarında 3 milyonu aşkın Suriyeli mülteciyi ağırladığını söyledi.

Le Drian, "İş birliğimiz göç konusunda da son derece önemli. Türkiye ve AB arasında Mart 2016'da akdedilen anlaşma da çok güzel sonuçlar doğurdu." diye konuştu.

Türkiye AB ilişkilerini değerlendiren Le Drian, "İtiraf etmek gerekiyor ki bugün, halihazırda bu ilişki zor bir dönemden geçiyor." dedi. Le Drian, Türkiye - AB arasındaki zorlu konuların üstesinden gelebilmek için daha sakin ilişkilere ihtiyaç olduğunu dile getirdi.

Le Drian, insani yardım ve güvenlik konusunda Arakanlı Müslümanların (Rohingyalar) çok zor durumda olduğunu belirterek, yardım ulaştırılması konusunda Türkiye'nin adımlarına dikkati çekti.

Görüşmelerde Fransız gazeteci Loup Bureau konusunu da ele aldıklarını ve Bureau'nun ailesiyle görüşebilmesi talebinde bulunduklarını belirten Le Drian, "Türk yargısına saygımız sonsuz. Fakat bu sorunun en kısa zamanda olumlu bir şekilde neticelendirilmesi son derece önemli." dedi.