Cari açık artarken Turizm Sektöründe kriz kapıda

 

Cari işlemler açığı  yıllık bazda Mayıs ayında yeniden artışa geçti. Cari işlemler açığı yılın ilk beş aylık döneminde 18.6 milyar dolara, Mayıs sonu itibarıyla yıllık bazda da 44. 7 milyar dolara yükseldi.

Ödemeler dengesinde  dış ticaret açığının  gerilemesine rağmen, hizmetler dengesinden kaynaklanan net gelirlerin azalması ve   net turizm gelirlerinin de   169 milyon dolar azalarak 2.1 milyar dolara gerilemesi  cari işlemler açığının artmasında etkili olmuştur.

Dünya Turizm örgütü raporlarına göre 2015 yılının ilk dört ayında dünyadaki turist sayısı   %4 artarak 332 milyon kişiye ulaşmıştır . Buna mukabil, Türk  Turizm sektörü son yıllarda hız kesmiş ve 2015 yılında büyük problemlerle karşı karşıya kalmıştır. Türkiye’ye gönderdiği turist sayısı açısından Almanya’dan sonra ikinci sırada olan Rusya’da ortaya çıkan ekonomik kriz ve ulusal para biriminde yapılan büyük oranlı devalüasyon Rusların yurtdışına yaptıkları seyahatler azalmıştır.

Rusya’dan gelen turist sayısının azalmasının yanı sıra Türkiye Avrupa pazarında da ciddi bir imaj sorunu yaşamaktadır. dış politikadaki başarısızlıklar sonucu turisti rahatsız eden faktör  gündeme gelmiş, bunun yanı sıra  ülkemize gelen binlerce insanı sokakta bırakmak da turizme   darbe vurmaya başlamıştır.

2015 yılının il 5 ayında ülkemize gelen turist sayısı 2014 yılına göre toplamda yüzde 1.2 azalmıştır. Bu azalmanın Rusya ekonomik krizi, Ukrayna krizi, Suriye iç savaşı, ülkemizin yurtdışındaki imajının kötüleşmesi gibi sebepleri olsa da Dünya’da seyahat edenlerin sayısının artması, diğer ülkelere giden Rus turist sayısındaki artışlar, ülkemize benzer destinasyonlardaki artışlar, bizim başka problemlerimiz olduğunu da göstermektedir.

Sektördeki problemlerden birisi bürokrasideki tecrübeli kadronun tasfiyesidir. Problemlerin bir diğeri de 2014 yılı sonuna doğru Rusya’daki ekonomik krizin turist sayısını olumsuz etkileyeceği bilinmesine rağmen turizm sektöründe çalışan operatörler ve sivil toplum kuruluşlarıyla görüşüp gerekli tedbirlerin alınmaması turizm sezonu başlayınca konunun aciliyetinin farkına varılmasıdır. 

Uçaklara yakıt desteği ve turizm sektöründeki firmalara hazine kefaletli kredi bulma gibi desteklerin uygulamaya konması beklenen faydayı sağlamamıştır. Bu tür desteklerin tur operatörleri ve uçak firmaları ile görüşülüp şartlarının açıkça belirtilerek çok önceden sektöre duyurulması ve başvuracak firmaların bilgilendirilmesinin sağlanması gerekirken bunların yapılmadığı söylenmektedir.

Ülkenin genel ekonomik ve siyasi durumu da turizm sektörünü etkilemektedir. Yükselişe geçen döviz kurlarına ilave olarak Amerikan Merkez Bankasının faizleri artıracağı beklentisi kaygıları artırmaktadır.

Turizm sektöründeki problemler şimdiden kendini göstermeye başlamıştır. Bankalara olan kredi borcu ve tedarikçilere olan borçlar yüzünden oteller büyük sıkıntılara girdiği konuşulmaya başlanmıştır. Ülkemize gelen turist sayısındaki azalmadan dolayı kayıplar yaşayan oteller daha fazla müşteri çekebilmek için fiyat düşürmeye başladıkları da söylenmektedir. Aldıkları kredi borcunu ya da tedarikçilere olan borcunu ödeyemeyen otellerin 2015 yılının ilk beş ayında el değiştirdiği de ifade edilmektedir.  Kriz dönemlerinde özellikle de kredi ile alınan ve kiralanan otellerin yeterli müşteri olmamasından ya da fiyatların düşmesinden dolayı giderlerini karşılamakta zorlanmaları sonucu 2015 yılı turizm sezonu sonunda el değiştiren otel sayısında önemli artışların ortaya çıkabileceği de tartışılan konular arasındadır.

Sezon yeni başlarken konaklama sektöründe işten çıkarma haberlerinin yer almaya başlaması kaygıları derinleştirmektedir.  Her sezona başlarken personel alan işletmeler sezon başında personel çıkarmaya başlaması ve azalan personelden dolayı hizmet kalitesinin düşmesi hususu ortaya çıkabilecek diğer bir olaydır. Bu durumun devam etmesi halinde yılsonuna kadar önemli sayıda çalışan genel trende ilave olarak işten çıkarılacağı tahmin edilmektedir.

Bundan sonraki dönemde sektörde krizin büyümemesi için gerekli tedbirlerin alınması zorunlu hale gelmiştir.

Kriz kendini iyiden iyiye göstermeden Ülkemize büyük miktarda döviz girdisi sağlayan turizm sektörüne destek olmak gerekmektedir. Krizden dolayı fiyat indirimine gitmek zorunda kalan konaklama firmalarına kriz döneminde bazı desteklerin sağlanması, bankalara kalan borçlarının yeniden yapılandırılması konusunda bazı kolaylıklar getirilmesi imkanlarının da araştırılması gerekir.

Turizmde kriz kapıdadır.  AKP politikaları maalesef Turizmi de iflasa sürüklemektedir.